Πέμπτη 29 Μαρτίου 2012

Συμβόλαια χωρίς ψιλά γράμματα και κρυφές χρεώσεις

Ιδιωτική ασφάλιση

Συμβόλαια χωρίς ψιλά γράμματα και κρυφές χρεώσεις

Τι προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας

Ρεπορτάζ: Δήμητρα Σκούφου


Σε μεγαλύτερη διαφάνεια στους όρους και στα ψιλά γράμματα των συμβολαίων ιδιωτικής ασφάλισης, πρόσβαση σε ασφαλιστικά προϊόντα και στα άτομα με αναπηρία και θέπιση υποχρεώσεων σε όσους απασχολούνται στον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης με αυστηρά πρόστιμα και δικαίωμα αποζημίωσης για τους ασφαλιζόμενους στοχεύουν οι διατάξεις που περιλαμβάνονται σε νομοσχέδιο το οποίο κατέθηκε στη Βουλή από το υπουργείο Εργασίας.
Τα ασφαλιστικά προϊόντα είναι συχνά τόσο σύνθετα ώστε τις περισσότερες φορές είναι δύσκολη η κατανόηση και η αξιολόγησή τους από τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να λαμβάνουν τη σωστή απόφαση για την ασφαλιστική τους κάλυψη. Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περιπτώσεις κατά τις οποίες δημιουργούνταν ανακριβείς εντυπώσεις για το περιεχόμενο των παροχών ασφαλιστικών συμβολαίων προς τους καταναλωτές και καλλιεργούνταν εσφαλμένες προσδοκίες προς τους ασφαλισμένους, με αποτέλεσμα πολλοί να αντιμετωπίζουν προβλήματα κατά τη διάρκεια της ασφάλισης, την εξαγορά ή τη λήξη της, εξαιτίας των ψιλών γραμμάτων που υπήρχαν στους όρους των συμβολαίων ή ακόμα και λόγω της ελλιπούς ενημέρωσης. Για παράδειγμα σε αρκετές περιπτώσεις στις ασφαλίσεις ζωής οι ασφαλισμένοι αγνοούν ότι η σύναψη της ασφάλισης ζωής έχει έξοδα που μειώνουν την παροχή ενώ στις περιπτώσεις συμπληρωματικών ασφαλίσεων ζωής, ιδίως υγείας, οι καταναλωτές πολλές φορές αιφνιδιάζονται από δυσανάλογες αυξήσεις, και μάλιστα σε ευαίσθητες ηλικίες, τις οποίες αν γνώριζαν ότι θα ακολουθούσαν θα είχαν κάνει ενδεχομένως άλλες επιλογές. Τι προβλέπει το νομοσχέδιο:
* Ισότιμη πρόσβαση ατόμων με αναπηρία στην ιδιωτική ασφάλιση
Για πρώτη φορά εισάγεται ρύθμιση που μεριμνά για την ισότιμη πρόσβαση των προσώπων με αναπηρίες στις υπηρεσίες της ιδιωτικής ασφάλισης. Οι ασφαλιστικές εταιρείες συχνά αποφεύγουν τη σύναψη της ασφάλισης με άτομα με αναπηρία εξαιτίας της διάγνωσης της αναπηρίας. Μάλιστα αυτό γίνεται παρά το γεγονός ότι η υφιστάμενη νομοθεσία επιτρέπει την εξαίρεση κάλυψης των ασθενειών που έχουν διαγνωσθεί κατά τον χρόνο σύναψης της ασφάλισης. Με τη νέα ρύθμιση, οι ασφαλιστές υποχρεούνται να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες πρόσβαση στις υπηρεσίες υπό προϋποθέσεις που δεν εισάγουν διακρίσεις. Διαφοροποιήσεις επιτρέπονται μόνο κατ' εξαίρεση ενώ απλουστευμένες προσεγγίσεις δεν επαρκούν. Επίσης διασφαλίζεται, τόσο κατά το προσυμβατικό στάδιο όσο και κατά τη διάρκεια της σύμβασης, ότι η εκτέλεση των υποχρεώσεων ενημέρωσης του ασφαλιστή γίνεται σε μορφή προσβάσιμη για τον λήπτη της ασφάλισης όταν αυτός είναι πρόσωπο με αναπηρία.
*Διαφάνεια και σωστή ενημέρωση - προσυμβατική ενημέρωση
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται διατάξεις οι οποίες προβλέπουν την υποχρέωση του ασφαλιστή να ενημερώνει τον ασφαλιζόμενο τόσο πριν από τη σύναψη της σύμβασης όσο και κατά τη διάρκειά της. Σκοπός τής ενημέρωσης είναι ο κάθε ενδιαφερόμενος να λαμβάνει εμπεριστατωμένη απόφαση και να έχει σε γνώση του όλα τα χαρακτηριστικά του ασφαλιστικού προϊόντος που αγοράζει αλλά και να μπορεί να προβλέψει το εύρος των συμβατικών του υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων του. Επιπλέον να μπορεί να συγκρίνει τις ασφαλιστικές παροχές που θα έχει και τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει πριν προχωρήσει στη σύναψη ενός συμβολαίου. Η ενημέρωση αφορά σύμφωνα με τις νέες διατάξεις του νόμου: το είδος της ασφάλισης, τη διάρκεια της σύμβασης ασφάλισης, το ασφάλιστρο, τον τρόπο και τον χρόνο καταβολής, το ποσό που αντιστοιχεί στην κύρια και σε κάθε συμπληρωματική παροχή, καθώς και κάθε κριτήριο ή δείκτη βάσει του οποίου προσδιορίζονται ή αναπροσαρμόζονται τα ασφάλιστρα (π.χ. φόροι και άλλα τέλη που επιβαρύνουν την ασφάλιση, στοιχεία για το ύψος των εξόδων που έχουν συνυπολογιστεί στο ασφάλιστρο, την εγγυημένη απόδοση του συσσωρευμένου κεφαλαίου, τις συνέπειες καθυστέρησης καταβολής ασφαλίστρου κ.λπ.).
Ο ασφαλιστής οφείλει να ενημερώνει για τις αποδόσεις της προηγούμενης πενταετίας ενός ασφαλιστικού προγράμματος ή τις αποδόσεις κατά το διάστημα που ήταν διαθέσιμη η ασφάλιση. Θα πρέπει να γίνεται σαφές ότι οι προηγούμενες αποδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών αποδόσεων ενώ στις περιπτώσεις μελλοντικών αποδόσεων η πληροφόρηση θα πρέπει να βασίζεται σε παραδοχές που θα τεκμηριώνονται με αντικειμενικά δεδομένα. Μάλιστα στην περίπτωση που οι αποδόσεις παρουσιάζονται σε πίνακες θα πρέπει με σαφήνεια να αναφέρεται εάν είναι βέβαιες ή υποθετικές και δεν θα πρέπει να ενσωματώνονται στο ασφαλιστήριο.
Στις περιπτώσεις ασφαλίσεων ζωής που συνδέονται με επενδύσεις, ο ασφαλιστής εκτός των παραπάνω υποχρεώσεών του οφείλει να εκτιμήσει εάν ο ασφαλιζόμενος διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να λαμβάνει επενδυτικές αποφάσεις και να αξιολογεί τους σχετικούς κινδύνους. Μάλιστα εάν κρίνει ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν είναι κατάλληλο για το προφίλ του ασφαλιζόμενου υποχρεούται να τον ενημερώνει εγγράφως, προειδοποιώντας τον για τους ενδεχόμενους κινδύνους.
Επιπλέον στις υποχρεώσεις τού ασφαλιστή όταν πρόκειται για ασφαλίσεις ζωής που συνδέονται με επενδύσεις περιλαμβάνεται και η ενημέρωση σχετικά με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του ασφαλιστικού προϊόντος, όπως είναι: η σύνδεση του εφάπαξ ή τμηματικά καταβαλλόμενου ασφαλίστρου με επενδύσεις, τα χαρακτηριστικά και τους κινδύνους τους, η μεταβλητότητα της απόδοσης και ο βαθμός κινδύνου απώλειας του κεφαλαίου, το είδος της επένδυσης και το ποσοστό κατανομής του κεφαλαίου σε διαφορετικά είδη επενδύσεων κ.λπ.
Η ενημέρωση θα πρέπει να γίνεται εγγράφως τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο και να περιλαμβάνει:
* Τα ετήσια καταβαλλόμενα ασφάλιστρα και την κατανομή τους.
* Το συσσωρευμένο κεφαλαίο.
* Το ποσό της υπεραπόδοσης.
* Το ποσό της απόδοσης που προήλθε από επανεπενδύσεις.
* Την αξία εξαγοράς και τις επιβαρύνσεις που τη μειώνουν.
Παραβίαση των παραπάνω υποχρεώσεων από τον ασφαλιστή ή τον διαμεσολαβούντα στην ασφάλιση δημιουργούν δικαίωμα αποζημίωσης για τον ασφαλιζόμενο.
* Ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια
Στην περίπτωση ομαδικών ασφαλίσεων ζωής ή ασθενειών, εκείνος που επιθυμεί την ένταξή του σε ομαδική ασφάλιση δεν αντιμετωπίζεται σήμερα ως ασφαλιζόμενος (συμβαλλόμενος της ασφαλιστικής εταιρείας), καθώς συμβαλλόμενος με τον ασφαλιστή είναι ο τρίτος (π.χ. μια εταιρεία που έχει ασφαλίσει το προσωπικό της) που συμφωνεί την ασφαλιστική σύμβαση, με αποτέλεσμα να μη διασφαλίζονται επαρκώς τα αντίστοιχα δικαιώματα ενημέρωσης. Για τον λόγο αυτό στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται ρύθμιση που ορίζει για τον συμβαλλόμενο τρίτο υποχρεώσεις που αφορούν στην πλήρη ενημέρωση για το περιεχόμενο της ασφαλιστικής σύμβασης προς τους λήπτες της ασφάλισης. Μάλιστα καθιερώνονται υποχρεώσεις του ασφαλιστή για ενημέρωση του λήπτη της ασφάλισης ζωής, ατυχημάτων και ασθενειών κατά τη διάρκεια της σύμβασης.
* Υπαναχώρηση ασφαλισμένου
Αν ο ασφαλιστής δεν έχει παραδώσει στον ασφαλιζόμενο - καταναλωτή τούς ασφαλιστικούς όρους, τότε ο καταναλωτής έχει δικαίωμα να εναντιωθεί γραπτώς στη σύναψη του ασφαλιστικού συμβολαίου μέσα σε 14 ημέρες από την παράδοση του συμβολαίου. Η προθεσμία αυτή δεν αρχίζει εάν ο ασφαλιστής δεν έχει ενημερώσει τον πελάτη του για το δικαίωμα εναντίωσης γραπτώς ή με ευκρινή σημείωση στην πρώτη σελίδα του ασφαλιστηρίου και εάν δεν έχει χορηγήσει σε αυτόν σε χωριστό έντυπο υπόδειγμα εναντίωσης. Πάντως το δικαίωμα εναντίωσης παύει να ισχύει μετά την παρέλευση δεκαημέρου από την πληρωμή του πρώτου ασφαλίστρου. Το βάρος της απόδειξης των εγγράφων φέρει πάντα ο ασφαλιστής.
 
Πηγή : http://www.tanea.gr/oikonomia/article/?aid=4705718